Hendrik Antoon Lorentz was een van Nederlands grootste natuurkundigen en winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde 1902.
Lorentz deed vooral theoretisch onderzoek naar de elektromagnetische eigenschappen van materie: zijn elektronentheorie. Hij kwam tot de veronderstelling, dat de afmeting van voorwerpen beïnvloed wordt door hun snelheid (de lorentzcontractie) evenals hun massa.
Ook nam hij aan dat de lichtsnelheid de hoogst mogelijke snelheid is. Daarmee legde hij de basis voor de speciale relativiteitstheorie van Albert Einstein.
Lorentz was de nestor van de natuurkundigen in zijn tijd. Hij speelde een beslissende rol bij de vorming van de fundamentele ideeën van de theoretische natuurkunde. Einstein keek tegen hem op.
De lorentzkracht op een stroom voerende draad of geleider in een magneetveld is naar hem vernoemd, evenals onder meer de lorentztransformatie uit de speciale relativiteitstheorie, de Lorentz-Lorenz-vergelijking voor de brekingsindex en de lorentzverdeling uit de statistiek.
Hendrik Antoon Lorentz werd een van Nederlands grootste natuurkundigen en won de Nobelprijs voor de Natuurkunde 1902. Hij genoot internationaal groot respect. Lorentz heeft vele prijzen ontvangen voor zijn belangrijke werk. Hij werd in 1905 gekozen tot lid van de Royal Society, en hij ontving van dit Wetenschappelijk genootschap de Rumford Medal in 1908 en de Copley Medal in 1918.
Op 4 februari 1928 overleed hij op 74-jarige leeftijd. Hij werd onder massale belangstelling en aanwezigheid van tal van collega-wetenschappers en hoogwaardigheidsbekleders begraven op begraafplaats Kleverlaan in Haarlem. Er werden zelfs extra treinen ingezet om alle deelnemers aan de begrafenis ter plekke te krijgen.
In het Arnhemse park Sonsbeek staat een monument voor Lorentz, vervaardigd door Oswald Wenckebach, op 9 september 1931 onthuld door prinses Juliana.
Ook zij er een aantal scholen zoals openbare basis- en Daltonschool Lorentzschool, Hilversum, Openbare basisschool Lorentzschool, Leiden, Lorentz Casimir Lyceum in Eindhoven, Lorentz Lyceum, Arnhem, Het Schoter, Haarlem thans naar hem vernoemt
Maar ook Lorentzsluizen in de Afsluitdijk bij Kornwerderzand – Lorentz, een nieuwbouwproject bij het Centraal Station Leiden, 2019 – Treinstel 10365, waarmee Arriva in de Achterhoek rijdt, draagt de naam ‘Hendrik Antoon Lorentz’
* Geboren op 18 juli 1853 in Arnhem,
† Overleden op 4 februari 1928 in Haarlem