Eduard Alexander van Beinum was een Nederlandse dirigent.
In Zutphen werd hij algemeen bekend gemaakt met ambitieuze concerten met hulp van professionele Arnhemsche Orkestvereniging. Zijn roeping als dirigent werd blijvend. In 1927 werd hij dirigent bij de Haarlemsche Orkest Vereeniging en kreeg daar in muzikaal en artistiek opzicht de vrije hand.
Hij kreeg zijn eerst vioolles van zijn broer Co, vervolgens pianoles – op advies van een van de collega’s uit vaders orkest – van Frans Hillen. Ten slotte, omdat die partij het vaakst onbezet was, werd de jonge Eduard ook nog de altviool in zijn handen gedrukt.
Van het allergrootste belang voor zijn privé-leven was de ontmoeting met Sepha Jansen, die haar carrière als violiste begonnen was in het Concertgebouworkest te Amsterdam, maar die functie al snel verruilde voor een eigen solocarrière en lespraktijk. Op 6 juli 1927 huwde hij met de violiste Sepha Jansen, zij krijgen twee zonen.
Zijn eerste aanstelling als dirigent aanvaardde hij in Zutphen in 1925. Hij dirigeerde aldaar de Zutphensche Orkest Vereeniging en het Toonkunstkoor. In Zutphen openbaarde zich al de toekomstige grote meester met ambitieuze concerten met behulp van de professionele Arnhemsche Orkestvereniging. Zijn roeping als dirigent werd blijvend.
Eén van de belangrijkste jaren in het leven van Van Beinum bleek 1927 te zijn. Toen kwam er een eind aan zijn activiteiten in Zutphen en Schiedam, omdat hij een aanstelling wist te verkrijgen als dirigent van de Haarlemsche Orkest Vereeniging.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft hij, in tegenstelling tot Mengelberg, enkele malen geprotesteerd tegen de eisen van de Duitsers. Hij heeft wel concerten voor de bezetters gedirigeerd, wat hem bij de zuivering na de bevrijding op een berisping kwam te staan. Na de oorlog werd Van Beinum chef-dirigent en haalde hij het orkest uit het dal. Hij zette weer veel componisten op het programma van wie de werken in de oorlog verboden waren als “Entartete Kunst” en oogstte in binnen- en buitenland vele successen.
Tussen 1947 en 1950 was hij ook eerste dirigent van het London Philharmonic Orchestra en in 1956 volgde een chef-dirigentschap bij het Los Angeles Philharmonic Orchestra. Hij ontving eredoctoraten van de Rutgers University in New Jersey en van de Amsterdamse Gemeente Universiteit. In ditzelfde jaar werd Van Beinum lid van de Raad voor de Kunst.
Van Beinum, die leed aan een hartkwaal, stierf op 13 april 1959 tijdens een repetitie met het Concertgebouworkest van de Eerste Symfonie van Johannes Brahms aan een hartstilstand.
De Eduard van Beinum Stichting, die zich ten doel stelt jonge talentvolle kunstenaars te stimuleren, is naar hem vernoemd.
* Geboren in Arnhem op 3 september 1900 in de Schutterstraat in de Arnhemse wijk Klarendal
† Overleden in Amsterdam op 13 april 1959
bronnen:
http://www.biografischwoordenboekgelderland.nl/bio/4_Eduard_Alexander_van_Beinum